Sommen met oplossingen zijn sommen waar je een medicijn in een vloeistof moet oplossen of er is een vloeistof gegeven met daarin een medicijn opgelost. De concentratie van het medicijn wordt in een percentage weergegeven. Dus er wordt gezegd dat het een vloeistof van een bepaald percentage betreft.

Deze sommen kun je oplossen als je als basis voor de oplossing altijd de basisregel gebruikt. Er zijn 4 standaard basisregels. Aan de hand van de opgave bepaal je eerst welke basisregel je moet gebruiken.

Wanneer je de juiste basisregel hebt gekozen, kun je vanuit de basisregel al deze sommen oplossen.

Calculator

Wil je een oplossingberekening maken met behulp van een medische calculator? Een calculator waar al het rekenwerk dus voor je gedaan wordt!

Ga dan naar Medische calculator

Basisregels

Regel 1

Wijzig je % -> wijzig je ook g/ml/mg/IE met zelfde factor
Dus 1% -> 5% dan 1g -> 5g of 1% -> 0,25% -> 10mg -> 2,5mg
Dus 1% x 5 dan ook 1g x 5 of 1% : 4 dan ook 10mg : 4
Gebruik ook hier kruislings vermenigvuldigen!

Regel 2

Wijzig je g/ml/mg/IE -> wijzig je % met zelfde factor
Dus 1g -> 20g dan 1% -> 20% of 10mg -> 2mg dan 1% -> 0,2%
Dus 1g x 20 dan ook 1% x 20 of 10mg : 5 dan ook 1% : 5
Gebruik ook hier kruislings vermenigvuldigen!

Regel 3

Wijzig je aantal ml -> wijzig je ook g/ml/mg/IE met zelfde factor
Dus 1ml -> 30ml dan 10mg -> 300mg of 100ml -> 50ml -> 1ml -> 0,5ml
Dus 1ml x 30 dan ook 10mg x 30 of 100ml : 2 dan ook 1ml : 2
Gebruik ook hier kruislings vermenigvuldigen!

Regel 4

Er wijzigen er altijd 2, maar nooit 3 tegelijk

Stap 1

Eerst kiezen welke basisregel je moet gebruiken
Dus wanneer er gegeven is dat het om een medicijn gaat met grammen
Dan kies je de basisregel met gram
Gaat het om een medicijn in ml, dan kies je de basisregel in ml

Stap 2

Eerst vul je de gegevens in die je weet
Omdat je het percentage moet berekenen, zal je de overige parameters uit de formule weten
In het geval van de basisregel met gram, zal je dus weten hoeveel gram er in hoeveel mililiter zit
De regel die je hebt is dan bijvoorbeeld ?% = 20Gr per 800ml

Stap 3

Het bepalen van het percentage doe je altijd met de basisregel
Dat betekend, dat je moet zorgen dat je aantal mililiter gelijk is aan 100ml
(Bij regel miligram en IE is dit geen 100ml maar 1ml)
Wanneer dit niet het geval is, moet dus het aantal mililiters naar 100ml omrekenen
In voorbeeld 20Gr per 800ml -> ?Gr per 100ml -> (20 x 100) : 800 = 2,5Gr
Dus ?% = 2,5Gr per 100ml

Stap 4

Bij basisregel gram en ml is percentage gelijk aan aantal gram of ml
Bij basisregel mg is percentage gelijk aan aantal mg : 10
Bij basisregel IE is percentage gelijk aan aantal IE : 100
Dus ?% = 2,5Gr per 100ml -> 2,5% = 2,5Gr per 100ml -> 2,5% = 20Gr per 800ml

Regel miligram

De regel om percentage te bepalen gaat altijd uit van 1 ml
Wanneer je dus een aantal ml hebt anders dan 1, zal je deze moeten delen of vermenigvuldigen naar 1
De regel is 10 mg per 1 ml
Wat je vervolgens hebt gekregen is ? mg per 1 ml
De regel is 1% = 10 mg per 1 ml. Dus om van mg naar percentage te gaan, moet je het aantal mg door 10 delen
Het percentage is dus ? : 10

Percentage is bekend

Ook hier geldt, veranderd het %, dan veranderd het aantal mg met dezelfde factor
Bij 1% hoort 10 mg, dus bij 6% (1% x 6) hoort 60 mg (10 mg x 6)
En dit is nog steeds per 1 ml

Percentage en mililiters bekend

Voor percentage en mg geldt wat hierboven staat
Dus 6%, daarbij hoort 60 mg per 1 ml
Maar wat hier ook geldt, is dat wanneer het aantal ml veranderd, het aantal mg ook in dezelfde factor meeveranderd
Dus 4 ml (1 ml x 4), dan aantal mg x 4
60 mg x 4 = 240 mg
Dus: 6% = 240 mg per 4 ml
Eigenlijk heel logisch...een 6% oplossing blijft een 6% oplossing, of je er nu 1 ml of 4 ml van hebt.
En wanneer er 60 mg in 1 ml 6% oplossing zit en je het 4x zoveel oplossing, dan zit er natuurlijk ook 4x zoveel mg in.

Regel gram

De regel om percentage te bepalen gaat altijd uit van 100 ml
Wanneer je dus een aantal ml hebt anders dan 100, zal je deze moeten delen of vermenigvuldigen naar 100
De regel is 1 gram per 100 ml
Wat je vervolgens hebt gekregen is ? gram per 100 ml
De regel is 1% = 1 gram per 100 ml. Dus het aantal gram is gelijk aan het percentage
Het percentage is dus ?

Percentage is bekend

Ook hier geldt, veranderd het %, dan veranderd het aantal gram met dezelfde factor
Bij 1% hoort 1 gram, dus bij 6% (1% x 6) hoort 6 gram (1 gram x 6)
En dit is nog steeds per 100 ml

Percentage en mililiters bekend

Voor percentage en gram geldt wat hierboven staat
Dus 6%, daarbij hoort 6 gram per 100 ml
Maar wat hier ook geldt, is dat wanneer het aantal mililiters veranderd, het aantal gram ook in dezelfde factor meeveranderd
Dus 400 ml (100 ml x 4), dan aantal gram x 4
6 gram x 4 = 24 gram
Dus: 6% = 24 gram per 400 ml
Eigenlijk heel logisch...een 6% oplossing blijft een 6% oplossing, of je er nu 100 ml of 400 ml van hebt.
En wanneer er 6 gram in 100 ml 6% oplossing zit en je het 4x zoveel oplossing, dan zit er natuurlijk ook 4x zoveel gram in.

Regel mililiter

De regel om percentage te bepalen gaat altijd uit van 100 ml vloeistof
Wanneer je dus een aantal ml vloeistof hebt anders dan 100, zal je deze moeten delen of vermenigvuldigen naar 100
De regel is 1 ml medicijn per 100 ml vloeistof
Wat je vervolgens hebt gekregen is ? ml medicijn per 100 ml vloeistof
De regel is 1% = 1 ml medicijn per 100 ml vloeistof. Dus het aantal ml is gelijk aan het percentage
Het percentage is dus ?

Percentage is bekend

Ook hier geldt, veranderd het %, dan veranderd het aantal ml met dezelfde factor
Bij 1% hoort 1 ml medicijn, dus bij 6% (1% x 6) hoort 6 ml medicijn (1 ml x 6)
En dit is nog steeds per 100 ml vloeistof

Percentage en ml vloeistof bekend

Voor percentage en ml geldt wat hierboven staat
Dus 6%, daarbij hoort 6 ml medicijn per 100 ml vloeistof
Maar wat hier ook geldt, is dat wanneer het aantal ml vloeistof veranderd, het aantal ml medicijn ook in dezelfde factor meeveranderd
Dus 400 ml vloeistof (100 ml x 4), dan aantal ml medicijn x 4
6 ml x 4 = 24 ml
Dus: 6% = 24 ml medicijn per 400 ml vloeistof
Eigenlijk heel logisch...een 6% oplossing blijft een 6% oplossing, of je er nu 100 ml vloeistof of 400 ml vloeistof van hebt.
En wanneer er 6 ml in 100 ml 6% oplossing zit en je het 4x zoveel oplossing, dan zit er natuurlijk ook 4x zoveel ml medicijn in.

Regel IE

De regel om percentage te bepalen gaat altijd uit van 1 ml
Wanneer je dus een aantal ml hebt anders dan 1, zal je deze moeten delen of vermenigvuldigen naar 1
De regel is 100 IE per 1 ml
Wat je vervolgens hebt gekregen is ? IE per 1 ml
De regel is 1% = 100 IE per 1 ml. Dus om van IE naar percentage te gaan, moet je het aantal IE door 100 delen
Het percentage is dus ? : 100

Percentage is bekend

Ook hier geldt, veranderd het %, dan veranderd het aantal IE met dezelfde factor
Bij 1% hoort 100 IE, dus bij 6% (1% x 6) hoort 600 IE (100 IE x 6)
En dit is nog steeds per 1 ml

Percentage en mililiters bekend

Voor percentage en IE geldt wat hierboven staat
Dus 6%, daarbij hoort 600 IE per 1 ml
Maar wat hier ook geldt, is dat wanneer het aantal ml veranderd, het aantal IE ook in dezelfde factor meeveranderd
Dus 4 ml (1 ml x 4), dan aantal IE x 4
600 IE x 4 = 2400 IE
Dus: 6% = 2400 IE per 4 ml
Eigenlijk heel logisch...een 6% oplossing blijft een 6% oplossing, of je er nu 1 ml of 4 ml van hebt.
En wanneer er 600 IE in 1 ml 6% oplossing zit en je het 4x zoveel oplossing, dan zit er natuurlijk ook 4x zoveel IE in.

Voorbeeldsom 1

Vraag

  • Je beschikt over 100ml Lyorthol 10%
  • 1: Hoeveel ml Lyorthol zit er in de oplossing?
  • 2: Hoeveel water zit er in de oplossing?

Antwoord

  • Er wordt gesproken over een medicijn in de eenheid ml, dus je moet de basisregel kiezen met ml
  • 1: 1% = 1ml / 100ml
  • 1: 10% = ?ml / 100ml
  • 1: kruislings vermenigvuldigen 1% x ? = 10% x 1ml
  • 1: kruislings vermenigvuldigen 1 x ? = 10 x 1
  • 1: kruislings vermenigvuldigen ? = 10
  • 1: 10% = 10ml / 100ml -> 10ml Lyoryhol in 100ml
  • 2: 100ml - 10ml = 90ml water

Voorbeeldsom 2

Vraag

  • Je hebt 15 liter Halamidoplossing 0,2%
  • 1: Hoeveel gram Halamid zit daarin?

Antwoord

  • Er wordt gesproken over een medicijn in de eenheid gram, dus je moet de basisregel kiezen met gram.
  • 1: 1% = 1gr / 100ml
  • 1: 0,2% = ?gr / 100ml
  • 1: Kruislings vermenigvuldigen 1% x ?gr = 0,2% x 1gr
  • 1: Kruislings vermenigvuldigen 1 x ? = 0,2 x 1
  • 1: Kruislings vermenigvuldigen ? = 0,2
  • 1: 0,2% = 0,2gr / 100ml
  • 1: 15 liter = 15000 ml
  • 1: 0,2% = 0,2gr / 100ml
  • 1: 0,2% = ?gr / 15000ml
  • 1: Kruislings vermenigvuldigen 100ml x ?gr = 15000ml x 0,2gr
  • 1: Kruislings vermenigvuldigen 100 x ? = 15000 x 0,2
  • 1: Kruislings vermenigvuldigen ? = (15000 x 0,2) : 100
  • 1: Kruislings vermenigvuldigen ? = 30
  • 1: 0,2% = 30gr / 15000ml -> dus in 15 liter Halamidoplossing 0,2% zit 30gr Halamid